همه مادران باردار دوست دارند فرزندی سالم، با هوش و با وزن طبیعی به دنیا آورند. تغذیه دوران بارداری تاثیر مستقیمی در رشد، سلامت و تکامل جنین دارد. در این دوران باید به نوع مواد غذایی و میزان کالری آن توجه زیادی کرد.
برای دریافت رژیم تغذیه در دوران بارداری میتوانید از متخصصین تغذیه کمک بگیرید. اگر باردار هستید و یا به تازگی قصد باردار شدن دارید، مقاله زیر میتواند برای شما مفید واقع شود.
همچنین برای سلامت مادر و جنین باید از منابع عذایی مفید مانند کلسیم، آهن، پروتئین ها و ویتامین ها استفاده کرد. مصرف فست فودها و خوراکی های مضر مانند چیپس و پفک در این دوران ممنوع است چرا که میتواند سبب کاهش رشد و نمو جنین شود.
داشتن تغذیه سالم در دوران بارداری میتواند تاثیر مستقیمی بر سلامت مادر و جنین داشته باشد. برای دریافت برنامه غذایی مناسب در دوران بارداری میتوانید از متخصصین تغذیه یا دکتر زنان کمک بگیرید. اما به طور کلی در دوران بارداری رژیم تغذیه ای زیر توصیه میشود:
به دلیل تغییرات هورمونی و فیزیکی و افزایش سوخت و ساز بدن و جنین در دوران بارداری، مصرف ریز مغذی ها و درشت مغذی ها بسیار ضروری است. ریز مغذی ها پروتئین و مواد معدنی و درشت مغذی ها کربوهیدرات، پروتئین و چربی ها هستند. مصرف مواد غذایی حاوی مواد مغذی در دوران بارداری برای تامین انرژی بدن لازم و ضروری است.
مقدار کالری موردنیاز بدن در ماه های مختلف بارداری متفاوت است. کالری مورد نیاز بدن در سه ماهه اول بارداری مانند قبل بارداری بوده و نباید در مصرف آن زیاده روی شود. هر چه جنین بزرگتر شود، بدن برای تامین انرژی مورد نیاز خود و جنین به کالری بیشتری نیاز دارد. در سه ماهه دوم میزان کالری مصرف شده در طول روز ۳۵۰ کالری و در سه ماه سوم ۴۵۰ کالری بیشتر از سه ماهه اول است. توجه شود برای جنین های دوقلو میزان مصرف کالری در سه ماهه دوم و سوم دو برابر شده و به ترتیب به ۷۰۰ و ۹۰۰ میرسد. در دوران بارداری از مصرف خوراکی ها، نوشیدنی های مضر و فست فودها مانند چیپس، پفک، نوشابه های گازدار، همبرگر، سوسیس و ... جدا خودداری نمایید. به جای مصرف این مواد خوراکی میتوانید از میوه جات، سبزی جات و خوراکی های مفید استفاده کنید.
مصرف پروتئین برای رشد بافت و اندام ها و خون رسانی به جنین بسیار موثر است. بدن در دوران بارداری به پروتئین بیشتری نسبت به قبل از بارداری نیاز دارد. بهتر است در دوران بارداری مصرف عذاهای حاوی پروتئین مانند ماهی سالمون، گوشت گوساله فاقد چربی، مرغ، میگو، آجیل، لوبیا، کره بادام زمینی و ... را در برنامه غذایی خود قرار دهید. پروتئین مورد نیاز بدن در دوره بارداری روزانه بین ۷۰ تا ۱۰۰ گرم است.
بدن در دوارن بارداری به منظور رشد استخوان های کودک و تنظیم مایعات بدن در طول روز به ۱۰۰۰ میلی گرم کلسیم نیاز دارد که بهتر است به صورت دو دوز ۵۰۰ میلی گرمی مصرف شود. از منابع غذایی کلسیم دار مجاز در دوران بارداری میتوان به شیر، ماست، پنیر، سبزیجات تیره و برگدار و غذاهای دریایی کم جیوه اشاره کرد.
بدن در دوارن بارداری به منظور افزایش خون رسانی به سه عنصر، آهن، سدیم و پتاسیم نیاز دارد. مقدار آهن مورد نیاز بدن برای مادران باردار ۲۷ میلی گرم در روز است. منابع غذایی سرشار از آهن شامل سبزیجات تیره و برگدار، مرکبات، نان و غلات غنی شده، مرغ، تخم مرغ و گوشت گوساله فاقد چربی است.
توجه: ویتامین سی جذب آهن در بدن را افزایش میدهد، بنابراین مصرف ان با منابع آهن دار ضروری است.
نقص لوله عصبی از جمله نقص های مادرزادی است که بر روی مغز و نخاع جنین تاثیر میگذارد. مصرف فولات (اسید فولیک) احتمال وقوع این نقص را کاهش میدهد. فولات مورد نیاز برای مادران بارادر ۶۰۰ تا ۸۰۰ میکروگرم در روز است. از مواد غذایی محتوی فولات میتوان به لوبیا، عدس، تخم مرغ، کره بادام زمینی، آجیل، سبزیجات تیره و برگدار اشاره کرد.
برای داشتن دوران بارادری سالم و به دنیا آوردن فرزندانی با رشد کامل و هوش بالا باید از خوردن و آشامیدن برخی مواد غذایی خودداری کرد. از خوراکی های مضر و ممنوعه در دوران بارداری میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
جیوه ماده ای سمی بوده که مقادیر کم آن میتواند برای مادر و جنین مشکلات زیادی ایجاد کند. مصرف غذاهای جیوه دار میتواند سبب اختلال در فعالیت کلیه ها، سیستم عصبی و سیستم ایمنی شود. همچنین وجود مقادیر کم جیوه در غذا میتواند از طریق بند ناف خود را به جنین رسانده و سبب به وجود آوردن مشکلات جدی در رشد و نمو جنین شود. در دوران بارداری و شیردهی از مصرف غذاهای دریایی جیوه دار مانند ماهی های بزرگ، کوسه، اره ماهی، شاه خال مخالی، لیزابه سر و ... جلوگیری کنید. توجه کنید که مصرف ماهی به دلیل وجود امگا ۳ برای مادران باردار بسیار مفید است. لذا طبق نظر سازمان غذا و دارو مادران باردار میتوانند هفته ای سه بار از ماهی های تازه با مقادیر جیوه پایین استفاده کنند. از ماهی های سالم و کم جیوه میتوان به ماهی سالمون، سفره ماهی، ماهی قزل آلا، ماهی کاد و ... اشاره کرد.
مصرف ماهی به صورت خام میتواند سبب بروز عفونت های زیادی مانند عفونت های باکتریایی، ویروسی و انگلی شوند. یکی از عفونت های ایجاد شده که در اثر تغذیه ماهی خام به وجود میآید، لیستریا است. زنان در دوران بارداری ۱۰ تا۲۰ برابر بیشتر از دیگر افراد در معرض ابتلا به عفونت باکتریایی لیستریا قرار دارند. از علائم عفونت لیستریا در مادران باردار میتوان به دردهای عضلانی، تب، احساس خستگی، ناراحتی معده، گرفتگی گردن، اسهال، سردرد و سرگیجه اشاره کرد. وجود عفونت در دوران بارداری بسیار خطرناک بوده و حتی یک عفونت خفیف میتواند سبب سقط جنین، زایمان زودرس و مرده زایی شود. باکتری لیستریا در آب، خاک و گیاهان آلوده وجود دارد. انواع ماهی ها در مرحله فرآوری میتوانند به این باکتری آلوده شوند. بنابراین به مادران باردار توصیه میشود از مصرف ماهی و صدف به صورت خام جدا خودداری کنند.
مصرف گوشت خام و فرآوری شده همانند ماهی خام میتواند سبب ابتلا به عفونت های مختلف از جمله عفونت های باکتریایی و انگلی از جمله توکسوپلاسما، ای کلای، سالمونلا و لیستریا شود. باکتری ها از طریق بند ناف خود را مستقیما به جنین رسانده و ممکن است سبب مرده زایی، ناتوانی ذهنی، صرع، نا بینایی و سایر بیماری های عصبی شود. بنابراین مصرف گوشت های نپخته و فرآوری شده در دوران بارداری به دلیل اثرات سویی که بر جنین و مادر دارد، ممنوع است.
مصرف تخم مرغ خام خطر ابتلا به عفونت سالمونلا را افزایش میدهد. از علائم این عفونت در مادران بارادار میتوان به حالت تهوع، اسهال، استفراغ، اسهال و گرفتگی معده و در برخی موارد سبب گرفتگی رحم، زایمان زود رس و مرده زایی شود. مصرف تخم مرغ کاملا پخته شده و یا تخم مرغ پاستوریزه برای مادران باردار مفید است.
از دیگر خوراکی های ممنوعه در دوران بارداری شامل مواردی همچون نوشیدنی های کافئین دار مانند نوشابه، چای و کاکائو، جوانه های خام مانند تربچه، شبدر، یونجه و ماش، محصولات شسته نشده، محصولات لبنی و آبمیوه غیر پاستوریزه، الکل و غذاهای بی ارزش فست فودی است.
جمع بندی
داشتن یک رژیم غذایی مناسب و کامل در دوران بارداری میتواند سبب متولد شدن نوزادی سالم، با وزنی متعادل و با هوش شود. بنابراین توجه به رزیم غذایی مادران در این دوره بسیار مهم است. از جمله منابع غذایی مورد نیاز در دوران بارداری میتوان به پروتئین ها، ویتامین ها، کلسیم، آهن و ... استفاده کرد. توجه شود که در مصرف این منابع نباید زیاده روی کرد و مقدار مورد نیاز هر کدام از آنها باید تحت نظر متخصصین تغذیه یا پزشک زنان مشخص شود. مصرف غذاهای دریایی جیوه دار، گوشت خام و فرآوری شده، فست فود، تخم مرغ خام، میوه و سبزیجات نشسته، نوشیدنی های گازدار و ... در دوران بارداری ممنوع است.
این مطلب صرفا جنبهی آموزش و اطلاعرسانی دارد. پیش از استفاده از توصیههای این مطلب حتما با پزشک متخصص مشورت کنید. برای اطلاع از برنامه کاری پزشکان و رزرو نوبت کلیک کنید.
دیدگاه شما
3 نظر در صف بررسی
پزشکان پیشنهادی