نکات حیاتی برای پیشگیری از عفونت های گوش

گوش و قسمت های تشکیل دهنده آن

اصلی ترین وظیفه ی گوش شنوایی و حفظ تعادل است که اجزای تشکیل دهنده گوش با نظم خاصی به انجام این دو وظیفه می پردازند. گوش انسان از سه بخش زیر تشکیل شده است:

1. گوش خارجی 

قسمت های بیرونی گوش را شامل می شود. گوش خارجی از لاله گوش، مجرای گوش و خمیدگی و برآمدگی هایی از جنس غضروف تشکیل شده است.

2. گوش میانی

شامل پرده گوش و استخوان های بسیار ریزی می شود که علاوه بر کمک به دریافت فرکانس های صدا در حفظ تعادل نیز نقش بسیار مهمی دارد. این قسمت از گوش دارای بخشی به نام شیپور استاش است که رابطی میان گوش میانی و حلق بوده و به تعادل هوا و فشار مایعات گوش می پردازد.

3. گوش داخلی

داخلی ترین قسمت گوش محسوب می شود که از یک بخش بسیار مهم و حساس به نام حلزون گوش و مجاری نیم دایره ای تشکیل شده است. حلزون گوش از یک نوع مایع ویژه با سلول های بسیار حساسی تشکیل شده است که هر کدام از این سلول ها وظیفه ی شنیدن صدا در فرکانس های مختلف را دارند.

انواع عفونت گوش

عفونت گوش معمولا گوش میانی را درگیر کرده و باعث ملتهب شدن پرده گوش، احساس درد و گاهی نیز کاهش شنوایی و تعادل می شود. این بیماری در صورت عدم درمان به موقع نیز باعث پارگی پرده گوش خواهد شد. علت این بیماری عفونت های ویروسی و باکتریایی بوده که به شکل های زیر بروز می کند:

• عفونت حاد

عفونت حاد گوش حالتی است که در آن ترشح مایع در پشت پرده گوش افزایش یافته و این مایع پشت پرده گوش جمع شده و باعث التهاب و بروز عفونت در گوش میانی می شود. عفونت حاد گوش بیشتر در نوزادان تا سن ۶ ماهگی دیده می شود و علائمی مانند درد و تب به همراه داشته که معمولا تا چند هفته ادامه دارند.

• عفونت مزمن

عفونت گوش مزمن معمولا دوره درمان طولانی تری نسبت به عفونت گوش حاد دارد. در این نوع عفونت  فرد معمولا درد یا تب را احساس نمی کند و مایع جمع شده در پشت پرده گوش معمولا تا سه ماه باقی می ماند. وجود این شرایط در افراد مبتلا به عفونت گوش مزمن می تواند باعث ترشحات بد بو در گوش و حتی در مواردی باعث کاهش شنوایی شود. در گوش میانی انسان شیپور استاش و استخوان های ریزی قرار دارند وظیفه ی رساندن صدا به گوش داخلی را دارند، بنابراین در صورت وجود عفونت عملکرد آن دچار اختلال شده در نتیجه شنوایی نیز با مشکل مواجه می شود.

علت های بروز عفونت گوش

همانطور که گفته شد التهاب گوش معمولا در قسمت میانی گوش به وجود می آید که عدم درمان به موقع آن می تواند خطرات جبران ناپذیری را به دنبال داشته باشد. افراد مختلف ممکن است در هر سنی به عفونت گوش مبتلا شوند، اما وجود این عارضه بیشتر در کودکان و نوزادان دیده می شود. در ادامه مطالب می خواهیم به برخی از علت های بروز عفونت در بزرگسالان و کودکان اشاره کنیم:

۱- عفونت گوش میانی ممکن است در افراد مبتلا به سرما خوردگی و آنفولانزا به دلیل وجود ویروس در بدن و ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن اتفاق بیافتد، زیرا ویروس ها می تواند باعث ترشح مایعات و تجمع آن در پشت پرده گوش شوند.  در این دسته از افراد پرده گوش ملتهب شده و باعث ایجاد عفونت در گوش میانی می شد.

۲- عفونت گوش معمولا در نوزادانی که از شیشه شیر استفاده می کنند و یا کودکانی که در حالت دراز کشیده مایعات می نوشند ممکن است که اتفاق بیافتد.

۳- عفونت گوش تنها در بخش میانی گوش اتفاق نمی افتد بلکه گوشی خارجی انسان نیز می تواند دچار عفونت شود. این حالت معمولا در افرادی که بیشتر در معرض آب هستند اتفاق می افتد. شناگرها چون زمان زیادی را در آب می گذرانند، در معرض خطر ابتلا به عفونت خارجی گوش قرار دارند. عوارض عفونت خارجی گوش شامل خارش، قرمزی و التهاب گوش است.

۴- اختلال در عملکرد لوزه ها و غدد لنفاوی یکی دیگر از علل های بروز عفونت در گوش میانی است.

۵- تغییرات آب و هوایی و رفتن به ارتفاعات از دیگر علل های بروز عفونت گوش است. معمولا آب و هوای سرد و خشک باعث ایجاد التهاب گوش میانی می شود.

راه های پیشگیری و درمان عفونت گوش

در مطالب قبلی علت های بروز عفونت گوش گفته شد اما سوال اینجاست چگونه از ابتلا به عفونت گوش جلوگیری کنیم؟

• یکی از مهم ترین راه های پیشگیری از عفونت گوش میانی مصرف آنتی بیوتیک ها است. زمانی که شخصی به دلیل ابتلا به آنفولانزا یا سرما خوردگی دچار عفونت گوش میانی نیز شده است، مصرف آنتی بیوتیک ها گزینه ی بسیار مناسبی برای درمان این نوع التهاب خواهد بود.
• افرادی که به دلیل آلرژی به عفونت گوش میانی دچار شده اند، باید علاوه بر دوری از محیط های آلرژی زا نسبت به مواد یا محیطی که به آن آلرژی دارند به وسیله ی واکسن ایمن شوند.
• برای جلوگیری از ابتلا به عفونت گوش در نوزادان، هیچ گاه به صورت درازکش به آنها شیر ندهید.
• افرادی که به دلیل ورود آب به داخل مجرای گوش دچار التهاب در گوش خارجی خود شده اند، باید موقع تماس با آب از روش های مناسبی برای جلوگیری از ورد آب به داخل گوش استفاده کنند.
• زمانی که قسمت های خارجی گوش دچار خارش می شود از وسیله هایی مانند گوش پاک کن به درستی استفاده کنند تا از آسیب به پرده گوش جلوگیری شود.
• استفاده از یک پارچه ی مرطوب و گرم در ناحیه ی گوش  برای درمان و تسکین درد های گوش بسیار موثر است.

عوارض های عفونت گوش

وجود هر عارضه یا بیماری در بدن قطعا عوارضی را نیز به دنبال خواهد داشت، بنابراین عفونت گوش نیز عوارضی را در پی خواهد داشت که این عوارض در کودکان و بزرگسالان متفاوت خواهد بود. از جمله عوارض عفونت گوش می توان به موارد زیر شاره کرد:

• عفونت گوش در کودکان و نوزادان باعث ایجاد درد، تب و بیقراری می شود.
• عدم تعادل و کم شدن شنوایی حتی گاهی اوقات به صورت دائمی نیز از دیگر عوارض عفونت گوش هستند.
• در افرادی که عفونت گوش به موقع درمان نشود ممکن است که عفونت به استخوان های گوش و یا مایع اطراف مغز و نخاع برسد.
•  

کلام آخر

ویروس و باکتری ها عامل ایجاد عفونت گوش هستند که سبب التهاب در گوش میانی می شوند. این عارضه بیشتر در کودکان اتفاق افتاده که در اغلب مواقع حتی بدون استفاده از آنتی بیوتیک ها درمان می شود. در مواردی نیز این بیماری ممکن است عوارض جبران ناپذیری را به دنبال داشته باشد. عفونت گوش ممکن است برای هر کسی اتقاق افتد، بنابراین شناخت کامل راه های پیشگیری و درمان این بیماری به شدت توصیه می شود.