علل، علائم، راه های درمان و پیشگیری از بیماری واریس

علل، علائم، راه های پیشگیری و درمان بیماری واریس

واریس نوعی بیماری است که سبب بروز اختلالاتی در روند گردش خون و عملکرد سیاهرگ های پا خواهد شد. در نتیجه منجر به بروز علائمی چون تورم و تغییر رنگ عروق و احساس درد در ناحیه پا ها خواهد شد. در این مطلب قصد داریم به بررسی راه های درمان و پیشگیری از بیماری واریس بپردازیم.

راه های پیشگیری از بیماری واریس

عوامل ژنتیکی در بردز بیماری واریس بسیار تاثیر گذار هستند بنابراین اگر سابقه ژنتیکی ابتلا به این بیماری را دارید جهت پیشگیری از ابتلا به واریس موارد زیر را در نظر داشته باشید.

۱_ تناسب وزن

افرادی که در معرض ابتلا به بیماری واریس هستند بهتر است مراقب افزایش وزن خود باشند. کم کردن وزن به خصوص در افرادی که به دلیل شرایط مجبور هستند مدت طولانی بایستند یا بنشینند جهت پیشگیری از ابتلا به بیماری واریس ضروری است.

۲_ ورزش

ورزش کردن سبب بهبود روند جریان گردش خون از سمت پا ها به قلب شده و احتمال بروز بیماری واریس را کاهش می دهد.

۳_ استفاده از جوراب واریس

برای افرادی که سابقه ژنتیکی دارند و ناچار هستند مدت زمان طولانی روی پاها ی خود بایستند. استفاده از جوراب های مخصوص واریس ضروری است. این جوراب ها دارای بافت نرم و فشرده ای هستند و باعث بهبود جریان خون از پاها به سمت قلب شده و در نتیجه احتمال بروز بیماری واریس را کاهش می دهند.

۴_ تغییر سبک زندگی

پزشکان معتقد هستند که افراد نباید برای طولانی مدت روی پاها ی خود بایستند چرا که ایستادن های طولانی باعث ایجاد اختلال در روند گردش خون شده و احتمال بروز بیماری واریس را افزایش می دهد. بنابراین افرادی که با واسطه شغل خود مجبورند مدت زمان زیادی روی پاهای خود بایستند. باید در طول روز حداقل یک بار به حالت خوابیده قرار گرفته و پا های خود را به دیوار تکیه دهند. با این کار خون های راکد و مانده در پا به سمت قلب به جریان می افتند.

درمان بیماری واریس

هنگامی که بیمار به دلیل بیماری واریس به پزشک مراجعه می کند پزشک ابتدا سعی می کند با استفاده از دارو اقدام به بر طرف کردن و درمان واریس کند. اما در بیماری های پیشرفته پزشک با استفاده از روش های زیر اقدام به درمان واریس خواهد کرد:

الف_ جراحی

در بیماری های واریس پیشرفته پزشک ابتدا اقدام به تشخیص رگ واریسی در پا کرده و سپس با استفاده از عمل جراحی رگ واریسی را خارج می کند. در طول انجام جراحی بیمار باید به طور کامل بی هوش شود.

ب_ اسکلروتراپی

در این روش پزشک مایع شیمیایی به کف پا تزریق می کند. با تزریق این مایع عروق کوچک پا مسدود می شود‌ و جریان خون در عروق بزرگ تر پا بهبود پیدا می کند. در نوع دیگر این روش اسکلروتراپی با فوم مایع شیمیایی تزریق شده به کف پا سبب مسدود شدن عروق بزرگ تر و بهبود جریان خون در پا خواهد شد.

ج_ لیزر رگ ها

در این روش پزشک با استفاده از امواج رادیویی اقدام به مسدود کردن رگ های واریسی می کند.

واریس چه نوع بیماری است؟

منظور از بیماری واریس اختلال در خون رسانی سیاهرگ های پا می باشد که منجر به برجستگی، تورم و تغییر رنگ غیر عادی رگ های پا می شود. این اختلال ممکن است گاهی بدون علامت باشد اما گاهی نیز با درد شدید همراه است. هر درمان بیماری واریس به تاخیر افتد بیماری پیشرفت کرده و عوارض سنگین تری از خود بر جای می گذارد.

 رگ های پا در ابتدا و شروع بیماری واریس خیلی برجسته نیستند و بیش تر شبیه یک خون مردگی هستند. نکته ای که باید به آن توجه شود این است که واریس یک بیماری کم خطر است اما در صورتی که بیمار روند درمان بیماری را به تاخیر اندازد منجر به پیشرفت بیماری و خطر ساز شدن آن خواهد شد.

 در صورت پیشرفت بیماری ممکن است رگ ها خونریزی کرده و منجر به بروز سکته قلبی و مغزی در بیمار خواهد شد. رگ های پا در بیماری واریس معمولا بسیار برجسته و به رنگ آبی تا سبز هستند. این رگ ها حالت پیچیده ای دارند و از سایر رگ های پا بسیار متورم تر و برجسته تر هستند. تشخیص این بیماری برای پزشک کار سختی نیست چرا که این رگ ها در همان ابتدای بیماری تغییر شکل می دهند.

انواع بیماری واریس

 واریس دارای انواع مختلفی است به عبارت بهتر این بیماری با درجات مختلفی ممکن است بروز کند. به عنوان مثال در نوع خفیف آن که رگ های کوچک و عروق سطحی را درگیر می کند رگ ها به صورت عنکبوتی شده و به رنگ قرمز تا ارغوانی در می آیند. در این نوع واریس بیمار ممکن است هیچ کگونه دردی را احساس نکند. نوع خفیف واریس  نیازی به درمان با دارو نداشته و با رعایت برخی از نکات و مراقبت های صحیح درمان خواهد شد.

واریس دارای نوع شدید نیز می باشد در این نوع واریس رگ های اصلی پا درگیر شده و بیمار درد شدیدی در ناحیه مچ پا احساس می کند. در این بیماری رگ های پا متورم و برجسته شده و تغییر رنگ می دهند. بیمار در صورت مشاهده چنین علائمی باید سریعا به پزشک مراجعه کند و با داروهای تجویز شده به دستور پزشک اقدام به درمان آن کند‌.

به طور کلی از جمله انواع بیماری واریس می توان به موارد زیر اشاره کرد:

واریس صافن بزرگ

این نوع واریس که واریس طنابی نیز نامیده می شود سبب تورم و تعییر رنگ در رنگ های پا از مچ تا کشاله ران می شود. رگ ها در ناحیه پشت پا، ساق و کشاله دچار بد فرمی و تیز شدگی می شوند. این نوع واریس با احساس درد همراه است و در صورت ابتلا به آن بیمار باید زیر نظر پزشک و با استفاده از دارو درمان شود.

واریس صافن کوچک

این نوع واریس در پشت زانو و مچ پا دیده می شود. واریس صافن کوچک نیز تا حدودی سبب ایجاد تورم در عروق پا شده اما شدن آن از صافن بزرگ خیلی کم تر است و ممکن است به راحتی قابل تشخیص نباشد.

واریس متوسط

در این نوع واریس کبودی رگ ها به راحتی قابل رویت می باشد. این نوع واریس بیش تر عروق کوچک را درگیر می کند اما به دلیل پیشرفت سریعی که دارد می تواند بسیار خطر ساز باشد. بنابراین در صورت مشاهده علائم این نوع واریس سریعا به پزشک مراجعه کنید.

واریس عنکبوتی

در این نوع واریس رگ ها حالت مشبک و عنکبوتی پیدا می کنند و اغلب با تغییر همراه است. رنگ رگ ها در این نوع واریس معمولا به رنگ قرمز تغییر داده می شود و در بیش تر در زیر زانو ها و خارج از ران به چشم می خورد.

واریس شانه ای

این نوع واریس عموما در پشت زانو ها به صورت تکه ای و برجسته ایجاد می شود. علاوه بر تورم تکه ای عروق دچار تغییر رنگ نیز می شوند.

چه افرادی در معرض ابتلا به بیماری واریس هستند؟

به طور کلی واریس یا اختلال در سیاهرگ پا ممکن است در همه افراد رخ دهد. اما احتمال بروز این بیماری در افرادی با ویژگی های زیر بیش تر است.

الف_ افرادی که سن بالای ۲۵ سال دارند.

ب_ افرادی که دارای سابقه ژنتیکی بیماری واریس هستند‌.

علل بروز بیماری واریس

یکی از اصلی ترین علل بروز واریس اختلالات در روند خون رسانی و جریان خون در عروق پا می باشد. در واقع اگر در روند گردش خون اختلال ایجاد شود خون به عروق کوچک تر پا نرسیده و فشار خون در رگ ها افزایش پیدا می کند به همین دلیل است که رگ های مبتلا به واریس همیشه برجسته تر از رگ های معمولی پا هستند و رنگ متفاوتی نیز دارند. در داخل رگ های پا دریچه ای وجود دارد که مانع از برگشت خون به دلیل نیروی جاذبه می شود.

افزایش فشار خون در عروق پا منجر به ایجاد اختلال در عملکرد این دریچه شده و این عامل موجب تجمع خون در رگ های پا و در نهایت تورم و تغییر رنگ این رگ ها خواهد شد. اگر اشکال ایجاد شده در عملکرد این دریچه به موقع درمان نشود عمل خون رسانی به سایر اعضای بدن نیز با مشکل مواجه شده و منجر به بروز واریس پیشرفته خواهد شد. جدا از دلایل بروز اختلالات بدن که منجر به بیماری واریس می شوند یکی از اصلی ترین دلایل بروز بیماری واریس مربوط به عوامل ژنتیکی است.

احتمال انتقال این بیماری از والدین به فرزندان درصد بالایی دارد بنابراین توصیه می شود افرادی که والدین مبتلا به واریس دارند جهت جلوگیری از ابتلا به این بیماری توصیه های پزشکان جهت پیشگیری از ابتلا به بیماری واریس را جدی بگیرند و هر چند وقت یک بار جهت اطمینان از عدم ابتلا به این بیماری به پزشک مراجعه کنند.

علائم بیماری واریس چیست؟

یکی از نقاط مثبت این بیماری بروز علائم قبل از پیشرفت بیماری است. به طوری که شخص می تواند علائم را به خوبی مشاهده کند و با استفاده از معاینه دوره ای از ابتلا به این بیماری اطمینان حاصل کند. شناخت و توجه به علائم بیماری واریس منجر می شود که شما در ابتدای ابتلا به این بیماری آن را شناسایی کرده و قبل از پیشرفت بیماری اقدام به درمان آن کنید. برخی از علائم بیماری واریس عبارت اند از:

۱_ تورم رگ ها

یکی از اصلی ترین علائم واریس تورم و تغییر حجم رگ ها می باشد. ظاهر رگ های پا به خصوص در قسمت های مچ پا، ساق پا و کشاله ی ران دچار برجستگی و تورم می شود. در این بیماری رگ های پا ظاهری در هم پیچیده و برجسته دارند که اغلب با تغییر رنگ همراه است‌. تورم عروق پا در برخی از قسمت های پا کم تر و در برخی از قسمت های پا مانند پشت زانو، ساق پا، مچ و کشاله ی ران ها بیش تر است. تورم عروق پا در ابتدای بروز بیماری ممکن است شدید نباشد اما قابل تشخیص است.

۲_ تغییر رنگ رگ ها

رگ های واریسی معمولا دچار تغییر رنگ می شوند. این تغییر رنگ بر اساس شدت بیماری ممکن است از قرمز تا ارغوانی و آبی و کبود باشد. در بیماری های خفیف تر معمولا رنگ عروق به رنگ قرمز می باشد و با پیشرفت بیماری و ایجاد برجستگی و تورم رنگ عروق آبی و کبود خواهد شد. به هر حال هر گونه تغییر رنگ عروق پا می تواند یکی از نشانه های بیماری واریس باشد.

۳_ احساس درد

یکی دیگر از علائم بروز واریس احساس درد در پاها می باشد. این درد هنگامی که فرد برای مدت طولانی نشسته باشد بیش تر نمایان خواهد شد.

۴_ خشکی پوست

با پیشرفت بیماری واریس ممکن است علائم دیگری هم چون خشکی و نازک شدن پوست پاها، احساس خارش، پوسته پوسته شدن، التهاب، تورم بیش تر و .... بروز کند. این علائم می توانند در صورت عدم درمان منجر به بروز اگزمای پوستی شوند.

۵_ خونریزی

همان طوری که گفته شد در بیماری واریس عملکرد دریچه ای که مانع از برگشت خون به پایین می شود مختل شده و خون در عروق پا تجمع پیدا می کند. بنابراین در صورت پیشرفت بیماری ممکن است که این تجمع خون منجر به پارگی رگ ها و خونریزی شود. توجه داشته باشید که پارگی عروق و خونریزی به صورت زیر پوستی است که علایمی شبیه کبودی دارد بنابراین اگر مشاهده کردید بدون هیچ دلیلی در ناحیه پا دچار کبودی شده اید سریعا به پزشک مراجعه کنید چرا که این عامل می تواند یکی از علائم ابتلا به بیماری واریس باشد.